Prelego de Carmel Mallia 
okaze de la premia ceremonio en la kvara eldono de la konkurso ĉe Terme Vigliatore, hotelo: ‘Parco Augusto’, Sicilio, la 18-an de oktobro 2017.
Konkurso de ‘Samideano’: “Poesia da tutti i cieli”/Poezio tra ĉiuj ĉieloj”.
(Noto en Esperanto en la originala prelego): Al la esperantistaj partoprenantoj: bonvolu pardoni min pro la legado de mia prelego en la itala, unue pro la loka etoso kaj due pro la ĉitieaj italoj nekonantaj E-on. Dankon.
Gesinjoroj,
Parolas al vi maltano, maltano iom pli ol juna, permesu al mi diri – ĉi tion mi ĉiam ripetas al kiu telefonas al mi sen koni min – ke mi estas unu el la maljunuloj de Malto. Ne mi kulpas sed la naturo.
Sed mi estas pli ol ĉi tiu. Mi estas esprantisto, kio signifas, ke, kiel ĉiuj esperantistoj, mi faras mian eblon por diskonigi E-on. Kiel eble multaj el vi scias, E-o estas facila lingvo, facila certe sed ĝia autoro, D-ro Zamenhof, enmetis centre de ĝi tion, kion la esperantistoj nomas “la internan ideon”, t.e. ke la lingvo ne estas nur strumento por paroli, por komuniki, sed ankaŭ kaj precipe idealo de paco, de amikeco kaj de frata beleco. Jen la ŝlosilo aŭ pli bone la fundamento de la zamenhofa lingvo.
Por mi E-o ĉiam servis kaj ankoraŭ servas kiel strumento por amikiĝi kun foraj kaj apudaj personoj, por alproksimiĝi al viroj kaj virinoj trans la limoj de la maro, kiu kisas kaj ĉirkaŭas mian insulon. Estas vere, pli ol iam, ke hodiaŭ Malto ne estas plu Malto, sed socie ĝi unuiĝas al la mondo. Kiam turistoj demandas min: “Ĉu vi estas maltano?” mi ne respondas per simpla ‘jes’, sed per aliaj vortoj, kiel ekzemple: ‘Mi naskiĝis en Malto, sed mi estas loĝanto de la mondo.’ Mi kredas, ke mi pravas, ĉu ne?
Ĉar ĉefe stariĝas la fakto, ke antaŭ la lasta mondmilito, la kulturo de Malto estis ĉefe itala, inkluzive en la eklezia etoso. Sed ankaŭ post la milito. Mi ekzemple studis la italan lingvon ĉe la episkopa seminario, kie la itala literaturo estis por mi lingvistika etoso kaj super ĉio amobjekto. Italaj poetoj – krom maltaj kaj anglaj kompreneble – kaj aliaj aŭtoroj ĉirkaŭis min ĉiutage. Ekzemple: Danto, Manzoni, Leopardi, Foscolo, simpatia Pascoli, k.t.p. Por vi certe tre konataj, sed ankaŭ por mi. Do jen fine la beleco de la itala lingvo kaj literaturo.
Ĉitempe mi ankoraŭ verkas, precipe poemojn. Ankaŭ en la itala. Mi ankaŭ tradukas.
Miajn itallingvajn poemojn mi sendis de tempo al tempo al mia amiko kaj esperntisto, la forpasinta Americo Iannacone, kiu forlasis nin antaŭ nelonge en akcidentaj kondiĉoj, en lia dulingva “Il Foglio Volante/La Flugfolio”. Li ĉiam volonte akceptis miajn versojn. Elkorajn dankojn, kara Amerigo.
La jena estas aldono al miaj aliaj verkoj en la malta – ses romanoj kaj aertikoloj en diversaj revuoj, kaj aliaj verkoj en E-o, publikitaj en diversaj Esperanto-revuoj, kiel ekz-e la beletra revuo “Literatura Foiro”. Mi estas ankaŭ membro de la Akademio de Esperanto. Mi deziras ankaŭ mencii ke mi estis prezidanto de la esperanto-societo en Malto dum 55 jaroj.
Sed mi revenu al la itala kulturo. Hodiaŭ por mi la itala lingvo estas la “eta, malnova, mondo” de Fogazzaro. Sed ankaŭ moderna. Ĉu vi scias kion mi kantas kelkfoje matene antaŭ tuŝi la komputilon? Vi konas pli ol mi la kuraĝigajn vortojn de Margherita de Savoia: “Ĉiam antaŭen, Savoia!”. Ĉi tiuj vortoj min instigas fari ion utilan por mi kaj por aliaj, kiom kaj kiam mi povas. Tiuj savojaj vortoj restis ĉiam en mia memoro.
Momenton, ni estas proksimaj al Barcelono. Mi ekspliku, ke mia urbo havas du sanktulojn ĉar ĝi estas dividita en du paroĥojn, dediĉitajn unu al sankta Georgo kaj la alia al sankta Sebastiano; ĉi tiu estas la sankto-protektanto de Barcelono.
Hodiaŭ danke al la kulturaj kaj amikaj ecoj de s-ro ‘Samideano’, aŭ profesoro Giuseppe Campolo, hodiaŭ ni troviĝas ĉi tie eĉ kiel amantoj de la itala kulturo. Ĉi tio kiel korolario de mia esperantisteco kaj de la lia. Precipe ĉar la centro de ĉi tiu renkontiĝo estas la dulingva konkurso de poezio.
Ĉi tiu mia vizito en Sicilio esta la tria. La unua okazis kiam mi partoprenis la kongreson de la Itala Esperantista Asocio en Mazara elallo; la dua de antaŭ du jaroj ĉe Sant’Angelo di Brolo por ricevi la premion de poezio en E-o; la tria estas ĝuste hodiaŭ.
Mi estas kontenta renkontiĝi kun bravuloj kiel vi, tiel havante la okazon viziti lokojn de speciala beleco, sicilia beleco, precipe ĉi tie sub la okuloj de la maro ĉiam juna kaj amikeca.
Fine, dankon, gesinjoroj, por aŭskulti min pacience kaj por la renkontiĝo en ĉi tiu etoso kultura, amika kaj ĝoja.
Amika kaj kamarada brakumo.
Carmel Mallia “Kavaliro de Sicilio” en 2017 – Lia enkonduka prelego
Carmel Mallia – 4.7.’17
./.
Antaŭ ol ricevi la diplomon de “Cavaliere de Sicilia”
Dankon pro la honoro, kiun mi neniam sonĝis akiri. Antaŭ ĉi tiu amika gesto, precipe farita de siciliaj amikoj kaj en esperantista etoso, mi ne trovas la ĝustajn vortojn por rekoni ĉi simpatian geston.
Sed denove mi dankas profesoron Giuseppe Campolo, kies kuraĝo por prepari ĉi tiun luksan kaj grandan renkontiĝon, donas al mi bonvenan elanon por daŭrigi labori favore al kulturo, al poezio kaj super ĉio al E-o.
De la “Manifesto de Esperantista Sicilio”, verkita de la sama Giuseppe Campolo, mi elektis por vi la jenajn vortojn: “La vorto ‘Sicilia’ akiras ĉi tie idealan dimension kaj iĝas simbola aparteneco.” Bonege. En ĉi tiuj vortoj centriĝas tutan tezon, indan je diplomo.
Dankon ankaŭ al la ĝentila sinjoro Barono Donato, Grand Majstro, por la afabla transdono. Mi ne volas forgesi mian filon Mario, kiu volonte postlasis la regadon de sia kolegio por akompani min.
Antaŭ ol fermi, permesu al mi legi akrostikon. Ĉi tia speciala poezia kvalito troviĝas, kiam la versoj komencas per la literoj de la titolo. Ĉi tiu akrostiko titoligas: “Cavaliere” kaj mi proponas ĝin al ĉi tiu rava vespero.
Akrostiko de Carmel Mallia
Kavaliro
Kial ĉi rava manifestacio,
Ambrozia spirad’ de Sicilio?
Vastega maro de fratec-kulturo:
Al ĉiu kavalir’ ĉies aŭguro.
Laŭroj fieraj kun vizi-valoro,
Ilustrante l’aklamon de l’honoro,
Rondiras kun l’esper’ brave, obstine,
Orden-merite, esperant-pilgrime.
Finfine nove mi dankas al vi ĉiuj pro ĉi tiu rava vesperfesto.
Carmel Mallia/4.7.’17
Intervjuo ĉe la malta televido pri la “kavalireco” de D-ro Carmel Mallia:
Mallongigo de la intervjuo:
Ĉi tiu intervjuo okazis matene de la 10a oktobro 2017.
La intervjuistino estas s-ino Antonella Vassallo. La intervjuo efektiviĝis en la malta lingvo.
Ŝi demandis s-ron Mallia pri lia ĉeesto en Sicilio.
Mallia respondis, ke post poem-konkurso en la itala kaj en Esperanto, li partoprenis kaj gajnis la unuan premion per poemo en Esperanto. La ceremonion li partoprenis dank’al sia filo Mario, estro de la kolegio “St Albert’s” en la ĉefurbo La Valeto, kaj kiu stiris la aŭton ekde Catania kaj reen.
Post la ceremonio, s-ro “Samideano” aŭ Prof-ro Giuseppe Campolo,demandis al Mallia ĉu li akceptos esti unu el la juĝantoj por la poem-konkurso de la posta jaro. Li akceptis.
La postan jaron ĉe la renkontiĝo en Terme Vigliatore, “Sicilia Esperantista” honorigis lin per “Cavaliere de Sicilia”. Por Malto tio estis io nova. Pluraj maltanoj estis honirigitaj per “kavalerecoj” sed “Kavaliere di Sicilia” estis io nova.
La intervjuistino demandis ankaŭ pri la verkoj de Mallia.
Li menciis siajn maltajn romanojn kaj unu esperant-lingvan krom, inter aliaj originalaj poemaroj, du antologioj de maltaj poetoj, de li tradukitaj el la malta en E-on.
Ŝi demandis pri lia biblia kurso de usona universitato, kiun li entreprenis antaŭ kelkaj jaroj, t.e. kiam Mallia estis jam maljuna. Li respondis, ke la kurso estis dividita en du partojn: la unua ĝis la magistriĝo kun tezo pri Sankta Paŭlo, la dua kun doktora tezo pri la profeto Jesaja.
Ŝi ankaŭ demandis pri lia nova kultura entrepreno, eĉ ĉi tio en lia maljuneco, nome la studado, tute sola, de la germana lingvo. Li respondis, ke li ĉiam deziris studi ĝin sed timis komenci pro ĝia onidira malfaceleco. Sed, respondis li, ĉiu lingvo en la unuaj ŝtupoj de studado starigas problemojn. Tamen li komencis ĝin studi kaj ankoraŭ studas. Li eksplikis, ke tio riĉigas kaj prilumas lian vivon.
Aliaj Kavaliroj de Sicilio:
Perla Martinelli, ĵurnalistino redaktoro de Literatura Foiro
Basilio Caruso, ĵurnalisto kaj eksurbestro de Sant’Angelo di Brolo
Amerigo Iannacone, poeto, verkisto kaj eldonisto
